Ontwormingsmiddelen
In Nederland en België zijn er vier goedgekeurde moleculen voor de ontworming van varkens: flubendazole, fenbendazole, ivermectine en levamisole. Al deze ontwormingsmiddelen hebben een zeer goede activiteit tegenover volwassen Ascaris suum, de meest voorkomende varkensvorm. Een behandeling doodt meer dan 95% van de wormen. Daarnaast hebben de meeste producten ook activiteit tegen migrerende larven.
Flu- en fenbendazole werken door het metabolisme van de wormen te verstoren. Ze worden oraal toegediend gedurende meerdere dagen. Een voordeel van deze middelen is dat ze naast de volwassen wormen en larvale stadia, ook de wormeieren afdoden. Er zijn al langer producten op de markt die als topdressing kunnen worden toegediend zoals Flubendazole 5%, maar er zijn ook producten ontwikkeld voor toediening via drinkwater, zoals het recent op de markt gebrachte Fludosol. Deze moleculen zijn van nature niet zo goed oplosbaar in water. Daarom zijn er recent verschillende technieken ontwikkeld om de oplosbaarheid van deze actieve stoffen te verbeteren en hun opname te verhogen, zoals het toevoegen van hulpstoffen en het reduceren van de grootte van de deeltjes. Hierdoor zijn we in staat om de medicatie continu toe te dienen in plaats van in 1 keer, wat niet alleen het dierenwelzijn bevordert (geen waterrestricties meer), maar ook zorgt voor een gelijkere dosis en dus een uniformere behandeling. Een moeilijk oplosbare molecuul hoeft dus in het geval van Fludosol geen belemmering te zijn voor medicineren via het water.
Ivermectine is een tweede middel voor ontworming. Dit product zorgt voor verlamming van de parasiet. Ze kunnen oraal of via injectie worden toegediend, en hebben als voordelen dat ze enkele dagen werkzaam blijven in het dier en breedwerkend zijn. Met een behandeling met Ivomec 1% worden zeugen bijvoorbeeld ook ineens behandeld tegen schurftmijten, maar dan moet wel een wachttijd van 28 dagen in acht worden genomen.
Als laatste hebben we nog levamisole, dat als injecteerbaar middel en voor op het drinkwater beschikbaar is. Dit middel blokkeert ook receptoren met paralyse tot gevolg, en remt daarnaast de energieproductie van de wormen. Levamisole heeft als nadeel dat het niet zo smakelijk is, en bovendien wat bijwerkingen kan hebben, waardoor gebruik bij dragende of lacterende zeugen wordt afgeraden. De wachttijd (Leva oraal 10%: 15 dagen) is ook langer dan bij bijvoorbeeld Fludosol (4 dagen).
De keuze van het product is vaak berust op een combinatie van wachttijd, kosten en toedieningswijze. Als u vragen heeft over welk product u toe kunt passen voor het ontwormen, neem contact op met uw bedrijfsdierenarts om het ontwormingsprotocol te doorlopen. Welk product u gebruikt is echter niet van het grootste belang. Een effectieve ontwormingsstrategie gaat verder dan het gebruik van medicijnen. Het omvat ook een integrale benadering van aspecten zoals voermanagement, monitoring en diagnostiek.